10 ili ağır tahribat bırakarak etkileyen büyük bir depremle sarsılan bölgede barınma, beslenme ve hijyen gibi acil insani sorunların yanında üretim kapasitesinin düşmesi de büyük sıkıntıları beraberinde getiriyor. Can güvenliği dolayısıyla büyük bi göçün yaşandığı illerde çalıştıracak vasıflı – vasıfsız eleman bulmak neredeyse imkansız hale geldi. Üretimi hızlandırmak isteyen fabrikalardan “işçilerimize göz dikmeyin, onları ayartmayın” şeklinde açıklamalar yapılırken bu durumun üretimi durma noktasına geldiği de ifade edildi.
Tabi insanlar boşuna yaşadıkları toprakları terk etmiyorlar. Felaketi hissedenler yaşadıkları topraklardan can havliyle kaçıyorlar. Kim olsa kaçar fakat bu durumun yaratacağı tahribatı şu günlerde kestirmek biraz zor. Lakin bu göçü tersine hızlı bir şekilde çevirmezsek gelecek günlerde hem sanayide ciddi tedarik sıkıntısı yaşanacak hem de tarımsal üretimin azalmasıyla hiç de göz ardı edilemeyecek olumsuzluklar yaşanacak.
Olaya sadece sanayi üretimi olarak da bakmamak lazım, işin bir de tarımsal boyutu var. Uzmanların açıklamalarına göre depremin yaşandığı topraklar büyükbaş- küçükbaş hayvan varlığımızın yaklaşık yüzde 13-15'ini barındıran bir bölge. Aynı zamanda da tarımsal hasılamızın yaklaşık yüzde 15-16'sını da bu bölge oluşturuyor.
Depremin yaşandığı topraklar hem tarım açısından hem de sanayi açısından önemli üretim merkezlerini barındırıyor. Bu bölgede tarımın ve sanayinin çok hızlı bir şekilde toparlanması gerekmektedir. Bunun için yetkililere çok büyük iş düşüyor. Enkazların hızlı bir şekilde kaldırılması ve sonrasında hızlı bir yapılaşma sürecine girilmesi gerekmektedir. Göç eden vatandadşlarımız yaşam kaygısıyla düzen kurmadan göç ettikleri topraklara dönmeleri sağlanmalıdır. Sürenin uzaması sebebiyle işini bulan, iş kuran, düzenini oluşturan vatandaşlarımız geriye dönmekte zorlanacaklar ve belki de dönmeyeceklerdir.
Göçün yaratacağı iş gücü tahribatının en az kayıpla ve en kısa sürede aşılması, bölgede yapılacak çalışmaların hızıyla doğru orantılıdır. Bölgede yaşayan insanların geri göçünü sağlamak için gittikleri yerlerde geçici misafir statüsünde bulunmaları için hızlı önlemler alınmalı, tekrar dönme vaadinde bulunanların misafir bulundukları yerlerde işe girmemeleri teşvik edilmeli ve maddi kayıpları karşılanmalıdır. Bölgeyi kalıcı olarak terk eden vatandaşlarımız da gittikleri yerlerde rahat etmeleri için iş bulma ve kurma aşamasında pozitif ayrımcılık gözetilerek destek sağlanmalıdır.
