Orta gelirlilerin konut sahibi olması için başlatılan Yeni Evim Kredi Kampanyası, müteahhitlerin satacakları evden daha düşük vergi ödemek için rayiç bedelleri düşük göstermesi dolayısıyla kullanımında aksaklık sinyalleri de gelmeye başladı.

Şöyle ki, almak istediği 1 milyon 500 bin liralık bir evi kredilendirmek isteyen bir vatandaş, kredi için müracaat ettiğinde müteahhitin rayiç bedeli 500 – 600 bin lira gibi bedellerden göstermesi dolayısıyla kredi kullanımında zorluklar yaşayabiliyor.

Müteahhitin evin bedelini düşük göstermesi sadece konut kredilerini etkilemiyor. Aynı zamanda alım – satım esnasında oluşan vergiden, kesilen konut faturasının KDV'sinden, oluşacak gelir ya da kurumlar vergisine kadar devletin önemi azımsanmayacak oranlarda vergilerini tahsil edememesine sebebiyet veriyor.

Yeni evim kredisi çıkar çıkmaz konut fiyatlarında yükselme oluştu. Bu yükselmeyi konut arzı eksikliğinden tutun işçilik maliyetleri artışından enflasyon artışına kadar birçok faktör tetiklemiş vaziyette. Tabi, kredi ile oluşan yüksek hacim de tuzu biberi oldu. Bu tür durumlar daha önce de yaşanmıştı. Bakanlık her ne kadar “konut fiyatlarını şişirenleri sarı ilan sitelerinden tespit edip gereğini yapacağız” dese de şu ana kadar kamuoyuyla paylaşılan bir yaptırıma henüz şahit olmadık.

Konutta rayicin eksik gösterilmesini aklı başında bir vatandaş kolay kolay istemez. Tapu alımı sırsında oluşabilecek masraf artışı, ileride karşılaşılacak sorunlarla mukayese edildiğinde gözden çıkarılabilecek bir bedeldir. Aldığımız konutun depremde, yangında, su baskını gibi doğal afetlerde zarar görmesi dolayısıyla oluşabilecek sigorta ödemesinde bu rayiç bedelin büyük bir önemi olduğundan dolayı bu durum pek de kabul edilebilir değil aslında.

Konutlardaki vergi kaybı çok uzun yıllardır bilinen ve her nedense önlem alınmayan da bir durum. Yetkililerin bu hususta bizlerden daha çok bilgi sahibi olduğundan da eminiz aslında. Fakat yukarıda bahsettiğim olaylar da dikkate alındığında bu durum sadece rakamsal olarak vergi kaybına sebep olmamaktadır. Vatandaşların krediye ulaşımı, afet vb. durumlarda mağduriyet yaşamaları gibi birçok olumsuzlukla karşılaşmasına da sebep olabilmektedir.

Finansman açısından son derece uygun şartları bulunan yeni evim konut kampanyası bu iş için iyi bir milat olabilir. Mevcutta bir hayli azalan konut arzının bu kredi ile tetiklenmesi kaçınılmaz bir gerçek. Sektörün yeniden ivme kazanacağına kesin bakılan şu günlerde yetkililerin işi sıkı tutması ile hem kayıpların önüne geçilebilir hem de sektör devletin şefkatli eliyle düzene sokulabilir.

Devlet sadece denetleyip ceza kesmez. Devletin önleyici ve düzenleyici bir yüzü de vardır. Bu yüzü ile sektör temsilcilerinin de katkılarıyla olumsuzluklar çözüme kavuşturulabilir.

Sağlıkla kalın, hoşça kalın.