TBMM Genel Kurulu'nda, 'Dışişleri Teşkilatını Güçlendirme Vakfı Kurulmasına İlişkin Kanun' kabul edildi. Dışişleri Bakanlığının hizmet kalitesinin artırılmasını hedefleyen kanunla vakfa, bakanlığın her türlü taşınır ve taşınmaz alma, kiralayabilme, inşa edebilme yetkisi veriliyor. Ayrıca vakıf, taşınmazların kullanımını lüzum gördüğünde kısmen veya tamamen bakanlığa bırakabilecek, araç alıp kiralayabilecek ve gerektiğinde tahsis etme imkanına sahip olacak. Güncel ihtiyaç duyulmayan taşınmazlarla ilgili mevzuat hükümlerine uyulmak suretiyle bakanlık yararına değerlendirilmesine yönelik çalışmalar da yapabilecek.
'VAKIF YURT İÇİNDE VE DIŞINDA TAŞINMAZ ALIP SATABİLECEK'
Kabul edilen kanuna göre kurulan vakıf, yükseköğretim kurumları kurabilecek ve personelin niteliklerini ve temsil kabiliyetini güçlendirmek için gerekli faaliyetleri yerine getirebilecek. Vakfın gelir temin edebilmesi ve amaçlarına tahsis edebilmesi için yurt içinde ve yurt dışında taşınır ve taşınmaz alabilecek, satabilecek, kiralayabilecek. Fikri anlamda her türlü hak ve alacağı temin etme görevini yürütecek olan vakfın, mütevelli heyeti başkanı Dışişleri Bakanı olacak. Bakan, vakfın 10 kişilik mütevelli heyetine, 5 yıl boyunca görev yapacak kişileri seçebilecek. Heyete seçilenlerin 5'i bakanlık mensubu olmak zorunda iken geri kalan 5 kişi ise büyükelçiler, üst seviyede görev alanlar, akademi ve iş dünyasında alanla ilgili tecrübelere sahip kişiler arasından seçilecek.
'DENETLEME KURULU FAALİYETLERİ DENETLEYECEK'
Vakfın gerçekleştirdiği faaliyetleri ve hesapları, mütevelli heyeti başkanı adına Denetleme Kurulu denetleyecek. 3 kişiden oluşacak Denetleme Kurulu'nda, 2 kurul üyesi Dışişleri Bakanlığı, 1 üye ise Hazine ve Maliye Bakanlığı mensubu olacak. Mütevelli heyeti başkanı olan bakan ise vakfın tüm çalışma ve faaliyetlerini her zaman denetleyebilecek. Vakfın gelirlerine ilişkin düzenlemelerin de yer aldığı kanun teklifine göre; bağış ve yardımlar, devlet iç borçlanma senetleri, Hazine Müsteşarlığı Varlık Kiralama AŞ tarafından ihraç edilen kira sertifikası, Varlık Fonu tarafından ihraç edilen her türlü bono ve kira sertifikası, hisse senedi, konferans, seminerler, ulusal ve uluslararası toplantılar ve sosyal faaliyetler, vakfa ait eğitim ve öğretim kurumlarından elde edilecek gelirler vakfın bütçesini oluşturacak.
SON DERECE TEHLİKELİ
Ancak muhalefet partileri kabul edilen vakfın büyük bir tehlike arz ettiğini vurguluyor. İki günlük genel kurul görüşmesinde de vakfa yönelik sert eleştiriler yöneltildi, vakfın Dışişleri Bakanlığı’na “paralel bir yapılanma” olduğu ve denetlenmesinin mümkün olmadığı belirtildi.
CHP Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, “Vakfa kamu kaynağı aktarılması Anayasa’ya aykırı. Vakfın faaliyet alanlarının bir kısmı bakanlığın halihazırda şu andaki yetkilerini kapsıyor. Adeta ticari bir şirket. Kuruluş amacıyla vakıf arasında bir ilişik yok. Bunlar Dışişleri Bakanlığı’nın yapması gereken işler. İkili paralel bir yapı oluşturuluyor. Son derece tehlikeli” ifadelerini kullandı.
SAYIŞTAY DENETLEYEMİYOR
Eski milletvekillilerinden emekli büyükelçi Ünal Çeviköz'e göre bu yasa ile Dışişleri Bakanlığı’nın devletin bir organı olmaktan çıkarılarak bir siyasi partinin organı haline getirilmesinin amaçlandığı teklifin her maddesinde kendini hissettiriyor.
Vakfın gelir sağlamaya odaklandığını kaydeden Çeviköz iktidarın vakıf ile birlikte dış politika üzerinde daha merkezi bir kontrol ve siyasi etki sağlamayı amaçladığını ifade etti. Çeviköz, “Adeta bir Dışişleri AŞ kuruluyor. Vakıf ile birlikte Bakanlığın bu yetkileri kısıtlanıyor. Bakanlık bütçesi Sayıştay’ın denetimine tabi. Vakıf denetim dışı” dedi.
İYİ NİYET SEZMEK MÜMKÜN DEĞİL
CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, adeta gölge Dışişleri Bakanlığı kurulacak gibi durum olduğunu söyleyerek "Yıllarca FETÖ'ye de paralel yapı kurması için destek verdiniz, şimdi aynı şeyleri tekrar yapmaya çalışıyorsunuz. Bu Dışişlerinin itibarını hiç kimse zedelememeli. Mutlaka liyakatli kadroların eskisi gibi iş başına gelmesi lazım. Geçmişte yapılan işlere bakınca burada bir iyi niyet sezmek mümkün değil" dedi.
