Erzincan'ın İliç ilçesinde altın madeni sahasında istiflenen tonlarca toprak kaydı ve 9 işçi altında kaldı. AFAD ekipleri halen arama kurtarma çalışmalarına devam ediyor. Peki Erzincan’ı nasıl bir tehlike bekliyor? Göçük sonrası çevreye yayılan siyanürün etkisi ne olacak?
Halk TV'de yayınlanan Sözüm Var programına konuk olan Metalürji Mühendisi Cemalettin Küçük, bugün Erzincan'da bir altın madende yaşanan göçük sonrası çevreye yayılan siyanür hakkında dikkat çeken ifadeler kullandı. Küçük, yetkililere çağrıda bulunarak tehlikenin devam ettiğini belirtti. Siyanürün yer altı sularına veya Fırat Nehri’ne ulaşması bölgesel bir felaketi tetikleyebilir
Metalürji Mühendisi Cemalettin Küçük, "Madende kimyasal kullanılmıyordu" açıklamasında bulunan yetkililere "Lütfen halka yalan söylemeyin" diyerek seslendi.
Cemalettin Küçük siyanürün buharlaşarak rüzgarın da etkisiyle insan ve hayvanlar için tehlikeli olabileceğine dikkat çekti.
İşte Cemalettin Küçük'ün açıklamaları;
Ekolojik yıkıma neden olabilecek tehlikeler mevcut
Siyanürlü maden/cevher zenginleştirme işlemleri nedeniyle meydana gelme olasılığı bulunan ve geçmişte de yaşanmış, siyanür ve tehlikeli kimyasalların taşınması esnasında yaşanan kazalar, asidik madde içerikli atık barajı yıkılması ya da sızıntısı, membranın (geçirgenliği engelleyen zemin kaplaması) delinmesi sonrası siyanür içerikli çözeltinin yeraltı suyuna karışması ve taşma gibi ekolojik yıkıma neden olabilecek tehlikeler mevcut.
Yağmur nasıl etkiler?
Erzincan İliç’te siyanür içerikli atık barajı yıkıldı. Milyonlarca ton siyanürlü toprak vadi boyunca kaydı. Maden bölgesinde kullanılan membran (geçirgenliği engelleyen zemin kaplaması) siyanürlü toprağın kaydığı bölgede yok. Dolayısıyla siyanürün toprağa ve yer altı sularına geçmesinin önünde bir engel kalmadı.
Atığın sıvı değil de toprak olması, toprağa ve yer altı sularına karışma hızını düşüren bir faktör ancak maden mühendisleri bu büyüklükteki bir atığın temizlenmesinin aylar süreceğini belirtiyor. Bu hızı etkileyen bir faktör de yağmur. Yağmurun yağması, siyanürün toprağa ve yer altı sularına karışma hızını artıracak. Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün sayfasında ise Erzincan'da bugün ve yarın yağış beklendiği bilgisi yer alıyor.
Siyanür sızıntısının Fırat Nehri’ne ulaşırsa ne olur?
Maden sahasının Fırat Nehri’ne yakınlığı, daha büyük ölçekli bir felaketi gündeme getiriyor. Siyanür sızıntısının Fırat Nehri’ne ulaşması durumunda nehirdeki bütün yaşamı etkileyecek, nehir suyunu tamamen kullanılmaz hale getirecek bir felaketle karşı karşıya kalabiliriz. Bunun etkisi nehir ekosistemiyle de sınırlı kalmaz.
İnsanlar için tehlike var
"Bundan sonra şunu söylemek gerekir. Biz burada tedbirleri aldık, önlemleri aldık. Kimyasal yoktur gibi halka yalan bilgi vermesinler. Şu anda risk oluşmuştur. Ne riski vardır burada? Siyanür buharlaşıp, rüzgarın gidiş yönüne bağlı olarak insanları ve hayvanları zehirleme riski ortaya çıkabilir.
Milyonlarca dolar ödemek zorunda kalırız
Bir söz söylemek istiyorum. ABD, 1990 yılında Montana'da bir altın madenini kapattı. 1 milyar dolar, atıkların etrafa zarar vermemesi için bütçe hazırlandı. Madenin toplam bütçesi 50 milyon dolar bile değildi. Bunların etkisini azaltmanın bize ne kadar maliyeti olacağını bilmek lazım."
