Türkiye tarihinin en kritik seçimlerinden birini yapmak için yarın sandık başına gidiyor. Seçimleri kimin kazanacağı kadar seçimin ardından ekonominin, doların, altının ne kadar olacağı da merak ediliyor. Hazine eski Müsteşarı Mahfi Eğilmez, seçimden sonra dolar kuruyla ilgili tahminlerini ve beklentilerini yazdı. Yazacaklarının serbest piyasada oluşan kurla ilgili olduğunu, bankaların açıkladığı kur gerçeği yansıtmadığını belirten mahfi Eğilmez'in yazısından çarpıcı bölümler...
Doları etkileyecek iç etkenler neler?
- Gelelim dolar kurunu etkileyebilecek olan iç etkenlere. Faizi düşük tutma takıntısının sonucu olarak cari açık 54 milyar dolara (GSYH’nin yüzde 5,4’ü) yükseldi.
- Merkez Bankası’nın swap hariç net rezervleri kamu mevduatının ne tarafta sayılacağına bağlı olarak eksi 54 ile eksi 72 milyar dolar arasında değişiyor.
- Kur korumalı mevduat hesabı 100 milyar doları aşmış durumda, Merkez Bankası, döviz üzerinde, dalgalı kur rejiminde olmaması gereken bir baskı uyguluyor, bankaların döviz satışını kısıtlıyor, çünkü döviz sıkıntısı var.
- Bütçe açığı tarihi rekor kırıyor ve yılın 1,5 trilyon liralık bir açıkla biteceği tahmin ediliyor. İlk çeyrekte büyümenin yüzde 1 – 1,5 arasında bir yerde olması bekleniyor.
Gerçek piyasada dolar 22.40 TL
- Bütün bunlar söz konusuyken seçimi kazanmaları halinde iki tarafın da verdiği vaatlerin getireceği yükler, zaten son derecede sıkıntılı olan ekonomik tabloyu daha da, sıkıntılı bir hale sokuyor.
- Bugün itibarıyla dolar kuru kâğıt üzerinde 19,60, gerçek piyasada 22,40 lira. İhracatçı bu kurdan mutlu değil, onlara sorarsanız dolar kuru 23 – 25 lira arasında bir yerde olmalı.
- Merkez Bankası, bankaların döviz satışını sürekli kısıtlıyor. Dolar ihtiyacı olanlar, ihtiyacını bankalardan alamayınca serbest piyasadan almaya yöneliyor. İlk bakışta karaborsa gibi görünen bu farklı piyasa aslında gerçek piyasa kurunun oluştuğu yer.
Pazartesi sabahı dolar kuru ne olacak?
- Bu soruya yanıtım seçimi kimin kazanacağına göre değişiyor. Burada birinci derecede öncelikli olan Cumhurbaşkanlığı seçimidir. Çünkü bu yeni sistemde asıl belirleyici ve karar verici Parlamento veya hükümet değil Cumhurbaşkanı.
Seçimi Erdoğan kazanırsa yükselir...
- Eğer Erdoğan kazanırsa kur üç nedenle hızla yükselir: (1) Mevcut yönetimin bugüne kadar uyguladığı yanlış ekonomi politikasını ve yaklaşımları değiştireceğine ilişkin bir görünüm yok. (2) Değişim görüntüsü olsa bile kaybedilen itibarı aynı kişilerin geri getirmesi öyle kolay değil. (3) Kuru tutacak döviz kalmadı.
Kılıçdaroğlu kazanırsa düşer ama...
- Eğer Kılıçdaroğlu kazanırsa kur ilk anda üç nedenle düşer: (1) Ekonomi politikasında mevcuttan daha yanlış bir politika uygulanmasına imkân yok. (2) Yeni kadrolar yıpranmamış olacağı için çok daha itibarlı olur. (3) İlk iki nedenle dövize talep düşer, bu da kuru geriletir. Kılıçdaroğlu kazanırsa kur ilk anda düşer düşmesine ama orada ne kadar kalacağı ne yapılacağına bağlı olarak değişir.
